100 yıl önce Mustafa Kemal, Türkiye’nin yönetim şeklini cumhuriyet olarak değiştirmeye karar verdi. Zorlu bir savaş döneminden çıkan ülkenin eski yönetim şeklini değiştirmesi ve bu savaş döneminin bitmesiyle beraber yeni yönetimin bir an önce başlaması gerekiyordu. 28 Ekim 1923 akşamı Çankaya Köşkü‘nde arkadaşları için Latife Hanım’a bir sofra hazırlattı. İsmet Paşa, Ali Fuat Paşa, Halit Paşa, Kemalettin Sami Bey’in de yer aldığı akşam yemeğinde yaşananları Mustafa Kemal Paşa, Nutuk’ta şöyle anlattı:
“Gece olmuştu… Çankaya’ya gitmek üzere Meclis binasından ayrılırken, koridorlarda beni bekleyen Kemalettin Sami ve Halit Paşa’lara rastladım. Ali Fuat Paşa, Ankara’dan hareket ederken bunların Ankara’ya geldiklerini o günkü gazetede ‘Bir Uğurlama ve Bir Karşılama’ başlığı altında okumuştum. Daha kendileriyle görüşmemiştim. Benimle konuşmak üzere geç vakte kadar orada beklediklerini anlayınca, akşam yemeğine gelmelerini, Milli Savunma Bakanı Kazım Paşa vasıtasıyla kendilerine bildirdim. İsmet Paşa ile Kazım Paşa’ya ve Fethi Bey’e de Çankaya’ya benimle birlikte gelmelerini söyledim. Çankaya’ya gittiğim zaman, orada beni görmek üzere gelmiş bulunan Rize Milletvekili Fuat, Afyonkarahisar Milletvekili Ruşen Eşref Bey’lerle karşılaştım. Onları da yemeğe davet ettim. Yemek sırasında: ‘Yarın Cumhuriyet ilan edeceğiz’ dedim. Orada bulunan arkadaşlar, derhal düşünceme katıldılar. Yemeği bıraktık. O dakikadan itibaren, nasıl hareket edileceği konusunda kısa bir program yaparak arkadaşları görevlendirdim. Yaptığım programın ve verdiğim talimatın uygulanışını göreceksiniz.”
Ertesi gün meclis toplandı ve oy birliğiyle Türkiye’nin yeni yönetim şekli cumhuriyet oldu. Yine oy çokluğuyla beraber Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk seçildi. Ülke ağır bir savaş döneminden; halk zorlu bir süreçten çıkmıştı. Bu dönemlerin bitmesiyle ülkede yeni yönetim şekli ve ilk cumhurbaşkanımız ülkede coşkuyla karşılandı. 29 Ekim 1923’ten beri cumhuriyet yönetimi; devlet ve siyasi yaşantımızda egemenliğin bir kişiye, gruba veya sınıfa değil, doğrudan millete ait olduğu gerçeğini kazandırmıştır. İnkılaplarla, açılan fabrikalarla, oluşturulan üretim merkezleriyle, geliştirilen eğitim sistemleriyle ülkemiz kalkındırılmış; muasır medeniyetler seviyesine çıkarılmıştır.
Ne büyüktür ki Türkiye Cumhuriyeti hepimizin! Tam 100 yıl önce kurulan Cumhuriyet’imize sahip çıkmalı ve üzerimize düşen görevi yerine getirmeliyiz. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün izinde Cumhuriyet meşalesini taşımalı ve hem Atatürk’ü hem de silah arkadaşlarını daima yaşatmalıyız…
Ne Mutlu Türk’üm Diyene!
İlginizi çekebilir: Moda Efsanesi: Coco Chanel
Yorumlar