DEHB çoğu zaman basit bir dikkatsizlik sorunu gibi görülse de, aslında dikkatin nasıl çalıştığını anlamadan bu durumu doğru değerlendirmek zordur. Hâlâ “DEHB sadece çocuklarda olur” ya da “tembellikten kaynaklanır” gibi yanlış düşüncelerle karşılaşabiliyoruz. Oysa DEHB; bireyin odaklanma, plan yapma ve kendini organize etme biçimini etkileyen bir nörogelişimsel farklılıktır. Bu yüzden DEHB hakkında yazmak, aynı zamanda dikkatin karmaşık yapısını ve günlük hayattaki etkilerini anlamaya çalışmak anlamına gelir.
Dikkat, düşündüğümüz kadar sabit bir süreç değildir. Duygular, çevre, zihinsel yorgunluk ve motivasyon gibi birçok etken dikkatin yönünü değiştirebilir. DEHB yaşayan kişilerde bu değişim biraz daha hızlı ve yoğun hissedilir. Bir işe başlamakta zorlanmak, bir anda başka bir düşünceye kaymak ya da bir görevi sürdürememek, dışarıdan “isteksizlik” gibi görünse de aslında zihnin farklı çalışmasından kaynaklanır. Bu durum çoğu zaman yanlış anlaşmaya yol açtığı için DEHB yaşayan bireyler kendilerini dışlanmış ya da yetersiz hissedebilir.
Günlük yaşamda DEHB’yi anlamanın en önemli yollarından biri, dikkatle birlikte çalışan yürütücü işlevleri tanımaktır. Zamanı planlamak, işleri sıraya koymak, hedeflere uygun hareket etmek gibi beceriler DEHB’de daha fazla çaba gerektirebilir. Bu yüzden bazı stratejiler oldukça işe yarar: Görevleri küçük adımlara ayırmak, kısa çalışma blokları oluşturmak, düzenli molalar vermek ve dikkat dağıtıcıları azaltmak bu yöntemlerden bazılarıdır. Bu stratejiler hem akademik yaşamda hem de günlük işlerde dikkatin daha verimli kullanılmasına yardımcı olur.
Ayrıca, toplumdaki yanlış inanışların düzelmesi de çok önemlidir. DEHB bir karakter meselesi ya da motivasyon eksikliği değildir. Beynin dikkat ve kontrol sistemlerinin biraz farklı işlemesiyle ilgilidir. Bu fark anlaşıldığında hem birey kendini daha doğru değerlendirebilir hem de çevresinden daha destekleyici bir yaklaşım görebilir.
Sonuç olarak, DEHB’yi anlamak sadece bir tanıyı bilmekten ibaret değildir. Dikkatin nasıl çalıştığını görmek, insanların neden zorlandığını anlamak ve bilişsel farklılıkları kabul etmek demektir. Bu bakış açısı, DEHB ile yaşayan herkes için daha sakin, daha anlaşılır ve daha umut verici bir yol açar.
İlginizi çekebilir: Van Gogh: Işığın İzinde Sergisi #Keşfetmeyedeğer
Yorumlar